Poslednje

CRKVA SVETOG PROKOPIJA JEDNA OD NAJSTARIJIH

Posle Petrove crkve u Novom Pazaru naša crkva Svetog Prokopija predstavlja drugu najstariju sačuvanu, živu crkvu na tlu današnje Srbije. Mošti Svetog Velikomučenika Prokopija pohranjene su u crkvi posvećenoj ovom svecu u Prokuplju. Sveti Ratnik i Vojvoda – Velikomučenik Prokopije je na braniku naše otadžbine od 1386. u Prokuplju.

Usled otomanske najezde, u poslednjoj trećini XIV veka, u prokupačku crkvu su 1386 . godine prenete iz Niša , neposredno pre njegovog pada, mošti Svetog Prokopija. Na njenoj južnoj strani je dozidana grobnica sa tri prostorije, u kojoj su smeštene mošti. Sama crkva je od tada posvećena Svetom Velikomučeniku Prokopiju, a već 1395. godine, kneginja Milica, supruga Svetog Mučenika kneza Lazara Kosovskog u jednoj povelji sam grad naziva gradom Svetog Prokopija i ta godina se i danas nalazi na njegovom grbu. Vekovima je grobnica Svetog Prokopija sa svetiteljskim moštima bila mesto isceljenja vernog naroda sa svih strana sveta. Tu su čitane molitve, upućivane svetitelju i uslišavane su, za spasenje duša i za zdravlje tela. Bolesni su silazili u grobnicu i ležali na ploči koja prekriva grob i uz Božiju pomoć i pomoć Svetog Prokopija lečili se od najtežih bolesti. Čuda se dešavaju i danas. Imam raznih svedočenja, ali sve biva po veri. Gospod naš Isus Hristos nam o tome poručuje: „Ako imaš malo vere u sebi, reći ćeš onoj planini: pomeri se! I ona će se pomeriti“ .

Prvobitna crkva koja datira iz perioda krajem IX ili početkom X veka, u doba Samuilovog carstva je imala tri broda i narteks, a slična je bila sa drugim crkvama iz tog perioda, nastalim oko Prespe i Ohrida, poput crkve Svete Sofije. Početkom XI veka, u njenoj unutrašnjosti su dodata dva reda stubova i polustubići, čime je ona dobila izgled bazilike, a njene tadašnje dimenzije iznosile su 14 x 9 metara. Ikonostas je uradio Kosta Nakica, zograf iz Velesa 1847. godine. Freska mladog ratnika (danas Svetog Prokopija) iznad starog ulaza u crkvu, potiče iz 1861. godine. Crkva je danas, usled mnogobrojnih obnova, petobrodna građevina sa tri apside na istočnoj strani, dimenzija 18.5 x 16 metara. NJen središnji čine oltarski deo, naos sa centralnim brodom visine 6.3 metra i narteks, dok se u bočnim delovima nalaze tutorsko odeljenje (na severu) odnosno skrivnica i grobnica svetog Prokopija (na jugu).

Crkva Svetog Prokopija u Prokuplju je svojevremeno bila centar topličke Episkopije, a u narodu postoji predanje da je crkva Svetog Prokopija nekada bila manastir, ali o tome nema nikakvih pisanih tragova. Završićemo vam ovu priču rečima Patrijarha Varnave na 1.000. godišnjici crkve 1934. god. citatom dela govora NJegove Svetosti izrečenih tom prilikom: “NEMA DANAS NI JEDNE NAŠE CRKVE ČIJA ISTORIJA BROJI HILJADU GODINA ZATO CRKVA SVETOG PROKOPIJA OZNAČAVA NAJVEĆU SVETINJU NAŠU I NAJVEĆI NAŠ NACIONALNI HRAM.”

Iz arhive


0


0

The post CRKVA SVETOG PROKOPIJA JEDNA OD NAJSTARIJIH appeared first on Prokuplje press.

Prijavite se ili se registrujte kako bi bili i vi deo prokupljepress.com kulture.

Pretplatite se
You've successfully subscribed to Prokupljepress.com
Great! Next, complete checkout for full access to Prokupljepress.com
Welcome back! You've successfully signed in.
Nemoguće je da se prijavite! Molimo vas Pokušajte ponovo.
Success! Your account is fully activated, you now have access to all content.
Greška!!! Niste ispešno platili.
Uspešno! Uspešno ste izmenili podatke za plaćaje.
Greška! Dogodila se greška prilikom unešenja podataka. Pokušajte ponovo.